မြန်မာအက္ခရာစဉ်ရာတွင်
၁။ ဗျည်းအက္ခရာစဉ်
၂။ ဗျည်းတွဲ
၃။ သရကာရန်
၄။ အသတ်ကာရန် ဟူ၍ ၄ ဆင့်ရှိပါသည်။
၁။ ဗျည်းအက္ခရာစဉ်
******************
ဗျည်းအက္ခရာ စဉ်ရာတွင် က မှ အ အထိ အစဉ်လိုက်သာဖြစ်သည်။ မှတ်သားရန်မှာ ဉကလေးကို ညကြီးရှေ့တွင် စဉ်ရသည်။
ဥပမာ
>>>ဗျည်းစဉ်များကို သိရန် အောက်ပါစာများကို အက္ခရာစဉ်ကြည့်ပါ။
အိတ်ကပ်၊ ခါသာ၊ မာလာ၊ ငါးသိုင်း၊ ဉာဏ၊ ညအခါ၊ ကတိ။
ကတိ၊ ခါသာ၊ ငါးသိုင်း၊ ဉာဏ၊ ညအခါ၊ မာလာ၊ အိတ်ကပ်။ ဟု အဖြေရပါသည်<<<
၂။ ဗျည်းတွဲ
**********
ပင့်၊ရစ်၊ဆွဲ၊ထိုး သည် ယ၊ရ၊ဝ၊ဟ ၏ စာလုံးဆင့်ပုံစံ ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ယ၊ရ၊ဝ၊ဟ အစဉ်လိုက်အတိုင်းစဉ်ရသည်။
ကျ၊ကြ၊ကှ၊ကွ။ ကျွ၊ ကြွ။ ကျှ၊ကြှ၊ကွှ။ ကျွှ၊ကြွှ။ (ကဗျည်းနှင့် ပေါင်းပြထားပါသည်)
ရှင်းအောင်ပြရပါက
ကျ=က ယ။ ကြ=က ရ။ ကှ=က ဟ။ ကွ=က ဝ
ကျွ=က ယ ဝ။ ကြွ=က ရ ဝ
ကျှ=က ယ ဟ။ ကြှ=က ရ ဟ။ ကွှ=က ဝ ဟ
ကျွှ=က ယ ဝ ဟ။ ကြွှ=က ရ ဝ ဟ
ဖြစ်ပါသည်။
ဥပမာ
>>>မျောက်ကြီး၊ မွဲတေ၊ မျှတ၊ မြို့မ၊ မှတ်ခြင်၊ မြွေပါ၊ မွှေးပျံ့။
မျောက်ကြီး၊ မြို့မ၊ မွဲတေ၊ မှတ်ခြင်၊ မြွေပါ၊ မျှတ၊ မွှေးပျံ့။ <<<
၃။သရကာရန်
************
သရကာရန် ၂၂ လုံးရှိပါသည်။ အလွယ်တကူမှတ်ရန် အ၊အိ၊အု၊အေ၊အဲ၊အော၊အံ၊အို သရကာရန် ၈ လုံးကို အရင်မှတ်သားပြီး ထပ်ဖြည့်ရပါသည်။
အ၊ အာ၊ အား
အိ၊ အီ၊ အီး
အု၊ အူ၊ အူး
အေ၊ အေ့၊ အေး
အဲ၊ အဲ့
အော၊ အော့၊ အော်
အံ၊ အံ့
အို၊ အို့၊ အိုး
ဥပမာ
>>>မီးရထား၊ မာလာ၊ မုသား၊ မော်လမြိုင်၊ မဒမ၊ မံသ၊ မိုးကောင်း၊ မဲပြာ၊ မေးခွန်း၊ မိဘ။
မဒမ၊ မာလာ၊ မိဘ၊ မီးရထား၊ မုသား၊ မေးခွန်း၊ မဲပြာ၊ မော်လမြိုင်၊ မံသ၊ မိုးကောင်း။ <<<
၄။အသတ်ကာရန်
****************
မြန်မာအသတ် ၁၀ ခုသာရှိသည်။ အလွယ်တကူမှတ်ရန်မှာ ကဝဂ်၊ စဝဂ်၊ တဝဂ်၊ ပဝဂ် တို့၏ အစနှင့် အဆုံးအက္ခရာများ အဝဂ်ဗျည်းတွင် ယ စုစုပေါင်း ၁၀ လုံးရပါသည်။
(က်၊င်။ စ်၊ ဉ်၊ည်။ တ်၊န်။ ပ်၊မ်။ ယ်)
အဆိုပါ အသတ်ဆယ်မျိုးကို အ၊အိ၊အု၊အော၊အို ဟူသော သရ ၅ လုံးနှင့် ပေါင်းစပ်ပါက ပေါင်းနိုင်သမျှ အသတ်ကာရန်များကို ရပါသည်။
-က်= အက်၊ အုတ်၊ အောက်၊ အိုက်
-င်= အင်(အင့်၊ အင်း)၊ အောင်(အောင့်၊ အောင်း)၊ အိုင်(အိုင့်၊ အိုင်း)
-စ်= အစ်
-ဉ်= အဉ်(အဥ့်၊ အဉ်း)
-သည်= အည်(အည့်၊ အည်း)
-တ်= အတ်၊ အိတ်၊ အုတ်
-န်= အန်(အန့်၊ အန်း)၊ အိန်(အိန့်၊ အိန်း)၊ အုန်(အုန့်၊ အုန်း)
-ပ်= အပ်၊ အိပ်၊ အုပ်
-မ်= အမ်(အမ့်၊ အမ်း)၊ အိမ်(အိမ့်၊ အိမ်း)၊ အုမ်/အုံ(အုမ့်/အုံ့၊ အုမ်း/အုံ
-ယ်= အယ်
အုမ် နှင့် အုံ အတူတူဖြစ်သည်။ အုံ၊ အုံ့၊ အုံး ကို မသတ်ဟုမှတ်ရသည်။ သို့သော် အုမ်ပြီးမှ အုံ၊ အုမ့်ပြီးမှ အုံ့၊ အုမ်းပြီးမှ အုံး စဉ်ရသည်။
တစ်ချို့သော့ အသတ်များတွင် အောက်မြစ် နှင့် ဝိဇ္ဇသနီ ပေါင်းပါက အသံပွားများရရှိပါသည်။ ဥပမာ- အင်(အင့်၊ အင်း)
ဥပမာ
>>>မုံရွာ၊ မုန်းပင်၊ မိန်းမ၊ မုန့်စား၊ မန်းမြို့၊ မိတ်ဆွေ၊ မင်အိုး၊ မက်မော၊ မောင်းမ၊ မိုင်တိုင်
မက်မော၊ မင်အိုး၊ မောင်းမ၊ မိုင်တိုင်၊ မိတ်ဆွေ၊ မန်းမြို့၊ မိန်းမ၊ မုန့်စား၊ မုန်းပင်၊ မုံရွာ <<<
အပေါ်တွင် ပြထားခဲ့သော မ အက္ခရာစာလုံးကို စုပေါင်းကြည့်ပါက အောက်ပါအတိုင်းရပါသည်။
>>>မဒမ၊ မာလာ၊ မိဘ၊ မီးရထား၊ မုသား၊ မေးခွန်း၊ မဲပြာ၊ မော်လမြိုင်၊ မံသ၊ မိုးကောင်း၊ မက်မော၊ မင်အိုး၊ မောင်းမ၊ မိုင်တိုင်၊ မိတ်ဆွေ၊ မန်းမြို့၊ မိန်းမ၊ မုန့်စာ၊ မုန်းပင်၊ မုံရွာ၊ မျောက်ကြီး၊ မြို့မ၊ မွဲတေ၊ မှတ်ခြင်၊ မြွေပါ၊ မျှတ၊ မွှေးပျံ့။ <<<
မှတ်ချက်
********
၁။ ပါဌ်ဆင့်ပုဒ်များ၊ ကင်းစီးပုဒ်များကို ရိုးရိုးအသတ်နှင့် တစ်ပေါင်းတည်းစဉ်ရသည်။
ဥပမာ- ခတ်တက်(ရိုးရိုး)၊ ခတ္တာ(ပါဌ်ဆင့်)။
သင်ဖြူးဖျာ(ရိုးရိုး)၊ သငေ်္ဘာ(ကင်းစီး)
၂။ သံယုဂ်ဗျည်းများကို အမြင်အတိုင်း ရိုးရိုးအက္ခရာနောက်မှ စဉ်သည်။
ဥပမာ- ဉ၊ ည၊ ယ၊ ယျ
၃။ ဝိသဇ္ဇနီသံပါသည်ဖြစ်စေ၊ မပါသည်ဖြစ်စေ စာလုံးပေါင်းအတိုင်း စဉ်သည်။
ဥပမာ- ဧချင်း (အေ အုပ်စု)၊ ဧရာဝတီ (အေ အုပ်စု)
ပါဠိအက္ခရာစဉ်နည်း
******************
ပါဠိအက္ခရာစဉ်နည်းသည် မြန်မာ အက္ခရာစဉ်နည်းနှင့် တူပါသည်။ ပါဠိတွင် အ၊ အာ၊ ဣ၊ ဤ၊ ဥ၊ ဦ၊ ဧ၊ ဩ သရ ၈ လုံးလာပြီးမှသာ က မှ ဠ အထိ ဗျည်းများကို စဉ်သည်။
အကိုးအကား- ရန်ကုန်ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်၊ မြန်မာစာရွေးချယ်ချက်။
Comments
Post a Comment